Toepassingen van formeer gas
Formeer gas tegen oxidatie
Om tijdens het lasproces oxidatie van de doorlassing te voorkomen, wordt formeer gas, ook bekend als backinggas, ingezet. Oxidatie komt vaak tot stand door contact met zuurstofrijke lucht aan de achterzijde van het smeltbad op roestvast staal. Zuurstof zorgt ervoor dat er een lichtbruine tot blauwe verkleuring ontstaat op het materiaal daarom moet deze zuurstof worden verdreven.
Het is belangrijk om overmatige oxidatie te voorkomen. Zorg er daarom bij het lassen voor dat het zuurstofgehalte niet groter is dan 50 ppm. Dit is gelijk aan ongeveer 0,005% zuurstof. Om dit te realiseren is het belangrijk om een zuurstof verdringend gas te gebruiken, zoals stikstof.
De juiste gassen
Het is belangrijk dat u de juiste keuze maakt om oxidatie te voorkomen.
Stikstof waterstof
Als u van plan bent om roestvast staal te gaan formeren, kunt u het best gebruik maken van het formeer mengsel stikstof waterstof. De stikstof zorgt ervoor dat de omgevingslucht wordt verdreven en daarmee ook de zuurstof die de schade aanricht. De waterstof bindt de overige zuurstofresten om oxidatie te voorkomen. Omdat er vaak slechts een klein percentage waterstof (5%) in het formeer gas zit, wordt dit als niet-brandbaar gemarkeerd.
Argon waterstof
Door waterstof toe te voegen aan het argon gas ontstaat er een smallere lasboog en stijgt de boogtemperatuur. Dit zorgt ervoor dat men een diepere las kan realiseren. Argon waterstof wordt veel ingezet bij het lassen van veel RVS soorten. Het gas maakt het smeltbad vloeibaarder en reinigt het lasoppervlak. Het mengsel is echter niet voor alle staalsoorten geschikt, omdat het kan leiden tot verbrossing.
Argon
Als u roestvaste staaltypen, zoals duplex en martensitisch roestvast staal, wilt gaan lassen, maak dan geen gebruik van formeergassen waar waterstof in verwerkt is. Deze staaltypen zijn erg gevoelig voor waterstof. Om dit te lassen maak je gebruik van argon gas met een zuiverheidsgraad van minimaal 4.0.
De kwaliteit van het slang- en koppelingsmateriaal tussen de gasfles en backinggas kamer bepaald voor een deel de kwaliteit van het gas. Het is sterk aan te raden om de lengte van de slang zo kort mogelijk te houden, om de kwaliteit van het gas op niveau te houden.
Zuurstofmeting
Het van groot belang om te meten hoeveel zuurstof er aanwezig is. Zo kan namelijk het startmoment voor het lassen worden bepaald. Verschillende factoren, waaronder de maximaal toegestane verkleuring, bepalen bij welk zuurstofgehalte er mag worden gelast.
Dit meten doet men om een goede backing procedure tot stand te kunnen brengen. Meet het zuurstofgehalte in de backing kamer of in de gas-uitlaat voordat u begint met lassen. Gebruik hiervoor een betrouwbare zuurstofmonitor. Tijdens het lassen heeft het meten van het zuurstofgehalte geen zin, omdat de aanwezige zuurstof kan worden verbruikt door de oxidatie. Een laag zuurstofgehalte betekent dan vaak dat er ernstige oxidatie plaatsvindt, in plaats dat het een indicatie is voor een goede backing.
Spoelen met formeer gas
Het is belangrijk rekening te houden met het volgende:
Voor het lassen
Als u begint met voorspoelen, dient u de vooropening van de lasnaad af te plakken met aluminium tape. Deze wordt later verwijderd. Bij alle formeer gas systemen zijn uitstroomopeningen aanwezig, zodat de zuurstofrijke lucht de kamer kan verlaten. De grootte van de te spoelen kamer en het gasdebiet, ook wel gasflow genoemd, bepalen de duur van het voorspoelen.
Tijdens het lassen
Verwijder de aluminium tape voorzichtig en stap voor stap. Tijdens het lassen blijft men doorgaan met spoelen. Door de uitstroomopeningen heeft men geen last van drukopbouw bij het sluiten van de lasnaad. Om de doorlassing kwalitatief hoog te houden, dient men te blijven spoelen als de vullagen worden gelast. Daarbij dient formeer gas ook als middel om te koelen.
Het wordt aangeraden om pas te stoppen met formeren als de dikte van de las groter is dan 10 millimeter. Indien er liever gebruik wordt gemaakt van minimale backing, kan men ook stoppen zodra de grondnaad is gelegd.
Na het lassen
Zolang de temperatuur van de sluitlaag nog boven de 250 graden Celsius, kan de zijde van de doorlassing nog oxideren. Daarom is het belangrijk om te blijven spoelen tot de temperatuur is gedaald. Dat duurt meestal niet zo lang.
Formeer gas bij lakdetectie
Formeergas wordt ook vaak ingezet als traceergas om lekkages op te sporen. Het stikstof waterstof mengsel is tegenwoordig een erg goedkope oplossing. Al helemaal wanneer afzepen niet voldoende werkt en helium te duur is, is formeergas aan te raden.
Men maakt geen gebruik van puur waterstof, omdat dit zeer ontvlambaar is. Daarom is de waterstof in het stikstof-waterstof mengsel nooit groter dan ongeveer 5%. De waterstof komt bij een lage persdruk al makkelijk uit de lekkage, omdat het het kleinste molecuul is dat er bestaat. Bovendien is waterstof het lichtst en minst stroperig in vergelijking met andere gassen. Daardoor verspreid het zich snel en komt het eenvoudig door de kleine lekkages heen.
Voorheen werd vaak fluor gebruikt om een airco lekkage aan te tonen. Om de airco dan opnieuw te vullen, gaat dat vaak meer geld kosten. Bovendien belandt er dan ook onnodig koudemiddel R134A in het milieu. Daarom maakt men tegenwoordig gebruik van stikstof waterstof om lekkages te traceren.
Voor- en nadelen
De twee grootste voordelen om formeergas te gebruiken, zijn de snelheid en doeltreffendheid van het gas. Omdat hier geen koudemiddel wordt gebruikt om de airco opnieuw te vullen, is het ook erg goed voor het milieu. Dit is goed voor het milieu en bespaart veel tijd en geld voor de klant.
Omdat er in het formeergas maar een erg klein deel waterstof zit, moet men hiervoor een betrouwbare, gevoelige waterstofdetector hebben. Vaak zijn deze duur, wat een nadeel kan zijn. Om de meetwaarden deze waterstofdetector goed te kunnen beoordelen, moet men kennis hebben van het product.
Las-app voor lassers
Om u nog beter te kunnen assisteren, hebben wij een app gelanceerd. Met deze app krijgt u inzicht in fysische gegevens van onze gassen en hoe u ze op de juiste wijze toepast. Hiervoor zijn handige en unieke tools beschikbaar die u helpen met uw laswerkzaamheden. Denk hierbij aan het berekenen van de warmte-inbreng en neersmelt.
Download de Las-app in de appstore van IOS en Android. Ontvang tips voor het lassen met een hoeklas, kies de materiaaldikte van uw TIG-las materiaal of maak gebruik van benodigde informatie voor het lasersnijden. Zo zijn wij u nog beter van dienst en heeft u altijd hulp bij de hand.
Wilt u meer informatie over Formeer gas?